بالا بلندانی که از مسیر سردسیر جنوب، بال و پرِ
پرپرشان را به سیم های خاردار کربلای 4 رفو کردند تا در حوالی گرمسیر امروز
خرداد، کمی بالاتر از رواق دل های منتظر همسنگرانشان، در فاصله قیام عشق و
قنوت شکر، ملائک هلهله آمدنشان را دف بگیرند.
تا مادرانِ انتظار، که سال های سال در ربناهای ایلیاتی شان بی لبخند،
قهقهه زده اند و بی باران شکوفه داده اند، چشم به راهی گونه های سوخته شان
را به رُخ زرد شهر بکشند!
و اما این خبر بهانه ای است تا چند نکته در راستای آن بیان شود:
رسانه ای کردن نحوه به شهادت رساندن این غواصان نازنین با دست های بسته و
زنده به گور کردن احتمالی آنان، بازتاب و بازخوردهای نامأنوس و متفاوتی
داشت و هر کسی از ظن خود به تحلیل و تبیین این واقعه پرداخت.
نسل جبهه و جنگ در سکوت باریدند، نسل بعد از جنگ با آن احساسی برخورد
کردند و نسل ناهمراه و دشمن هم تا توانستند آب اروند را گل آلود کردند تا
مگر از فضای مبهم آن بتوانند ماهیگیری کنند تا جایی که شبکه بی.بی.سی علت
شهادت این رزمندگان را تصمیمات اشتباه فرماند هانشان اعلام کرد.
از طرفی همزمان با اعلان این خبر، فیلمی از عملیات کربلای 4 روی سایت ها
و شبکه های اجتماعی دست به دست شد که آن زمان از تلویزیون عراق پخش شده
بود و روی فیلم زیرنویس کرده بودند «لطفا خانواده شهدا از تماشای فیلم
خودداری کنند.»
در فیلم مذکور صحنه هایی از پیروزی و اقتدار دشمن بعثی به تصویر کشیده
شده بود. پخش گسترده فیلم، تبعات بعدی آن و نحوه اطلاع رسانی کشف شهدای
غواص این واقعیت تلخ را جلوی دیدگانمان قرار می دهد که دفاع مقدس با دو
تهدید جدی مواجه است:
الف: تخریب چهره نورانی و مقدس متولیان هشت سال حماسه دفاع مقدس
ب: تحریف دفاع مقدس
و اگر مسئولان تدارکی جدی برای ثبت، ضبط و مستندسازی وقایع دفاع مقدس
نبینند و آنان را سخاوتمندانه در اختیار جامعه قرار ندهند، تبعات آدرس های
غلط و اشتباهاتی که حاصل ذهن انسان های کم اطلاع، بی اطلاع و بعضا مغرض
است، تمام دستاوردهای بکر و تکرارنشدنی آن حماسه جاودان را به تاراج می دهد
و با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
بالاخص که دیر نیست روزی بیاید که دیگر نسل اول جنگ بین ما حضور نداشته باشند و به یاران شهیدشان پیوسته باشند.
از طرفی برخورد تماشاگران فیلم کربلایی ها یک بار دیگر ما را به تکاپو انداخت که باید برای سواد رسانه ای مردم فکر جدی کرد.
در بسیاری از نقاط جهان، آموزش سواد رسانه ای بخشی از دروس کارگاهی دانش
آموزان است؛ از جمله استرالیا، کانادا، انگلیس، ژاپن و آمریکا.
سواد رسانه ای یک نوع درک متکی بر مهارت است که براساس آن می توان انواع
رسانه ها و تولیدات رسانه ای را شناخت و در تحلیل، پیام های سره را از
ناسره تشخیص داد؛ سواد رسانه ای این امکان را می دهد تا با آموزش و افزایش
آگاهی مخاطبان به چارچوب های شناختی و انتقادی برسیم و نگاه نقادانه ای به
رسانه ها، اخبار و اطلاعات منتشر شده از سوی آنها داشته باشیم.
حرف حساب در سواد رسانه ای این است که «واقعیت ها را رسانه ها آن طور که می خواهند می سازند نه آن گونه که هست»!
اگر تصاویر پخش شده عملیات کربلای 4 از تلویزیون عراق را بدون سواد
رسانه ای تماشا کنیم و از پشت پرده اهداف تولیدی آن بی خبر باشیم، آن موقع
است تمام قله های افتخاری که از اسطوره سازی و حماسه هشت سال دفاع مقدس
برای خانواده عزیز شهدا، مردم جامعه و... بیان شده به یکباره با چالش جدی
مواجه می شود؛ چالشی که خسران آن غیرقابل جبران است. پس:
چشم ها را باید شست / جور دیگر باید دید...
دکتر علی طلوعی - کارشناس رسانه درج در روزنامه جام جم - کد خبر :1982641153333047649
تاریخ :سه شنبه 26 خرداد 1394 ساعت 09:04 |